Klasa 7 część 2
Język polski
Bardzo proszę o zapisanie w zeszytach tematu lekcji i wydrukowanie lub przepisanie notatki.
Temat: Poświęcić się dla ojczyzny – Śmierć Pułkownika Adama Mickiewicza.
Treść utworu – podręcznik str.154,155.
i/lub
1. Geneza utworu.
Geneza utworu jest ściśle związana z powstaniem listopadowym w 1830 r. Wiersz został poświęcony Emilii Plater – szlachciance, która w męskim przebraniu wzięła udział w walkach powstańczych. Dowodziła w stopniu kapitana niewielkim oddziałem wojska polskiego. W wyniku poniesionych obrażeń Platerówna zmarła w Justianowie 23 grudnia 1831 r. Utwór stanowi hołd dla kobiety-żołnierza.
2. Tajemniczy Pułkownik; żołnierz-kobieta.
Głównym tematem jest wątek tajemniczego żołnierza konającego w wiejskiej chatce. Czytelnik dowiaduje się, że w wiejskim domu leży ciężko chory polski pułkownik, ale poeta na początku nie zdradza jego tożsamości. Wiadomo jedynie, że musi to być ktoś ważny, ponieważ ustawiono straże, a okoliczny lud gromadzi się przed chatką. Wydaje się, że również sam poeta nie ma wiedzy o tym, kim jest tajemniczy pułkownik:
Wódz to był wiélkiej mocy i sławy,
Kiedy po nim lud prosty tak płacze
I o zdrowie tak pyta ciekawy.
Następnie pojawia się opis żołnierskich rytuałów, jakie zwykle mają miejsce przed śmiercią znamienitego dowódcy. Pułkownik rozkazuje przyprowadzić sobie ukochanego konia, chce też mieć przy sobie mundur i broń, która służyła mu w walce. Poeta podkreśla, że jest to żołnierz rangi samego hetmana Czarnieckiego, ponieważ tak jak on, umiera w otoczeniu swojego wojennego rynsztunku.
Kazał konia Pułkownik kulbaczyć,
Konia w każdéj sławnego potrzebie;
Chce go jeszcze przed śmiercią obaczyć,
Kazał przywieść do izby — do siebie.
Kazał przynieść swój mundur strzelecki,
Swój kordelas i pas i ładunki;
Stary żołnierz, — on chce, jak Czarniecki,
Umierając, swe żegnać rynsztunki.
Na koniec Pułkownik przyjmuje chrześcijański sakrament Komunii świętej i ostatnie namaszczenie. Mickiewicz gloryfikuje więc postać tajemniczego żołnierza i tym samym potęguje efekt zaskoczenia, jakiego doznaje odbiorca w drugiej części tekstu.
Otóż okazuje się, że tajemniczym Pułkownikiem jest kobieta. Wyjawia to ostatnia strofa wiersza:
Lecz ten wódz, choć w żołnierskiéj odzieży,
Jakie piękne dziewicze ma lica?
Jaką pierś? — Ach, to była dziewica,To Litwinka, dziewica–bohater,
Wódz Powstańców — Emilija Plater!
Te słowa zdradzają tożsamość wodza. Jest nim Emilia Plater, młoda dziewczyna, która wykazała się odwagą równą największym narodowym bohaterom. Mamy więc tu do czynienia z motywem kobiety-żołnierza. Emilia Plater umiera w chwale i sławie, a pamięć o jej czynach pozostaje na zawsze w opowieściach litewskiego ludu.
A na koniec zachęcam do rozwiązania quizu dot. utworu.
Bardzo proszę o napisanie pracy pisemnej na temat:
Dalsze losy Skawińskiego, głównego bohatera noweli Sienkiewicza „Latarnik”.
Pracę można przesłać drogą mailową – termin 26.03. br.
Proszę również zacząć czytać dramat Adama Mickiewicza Dziady cz.II.
Dodaj komentarz